Zeytin yara koşnili

Pollinia pollini

Tanımı, yaşayışı ve zarar şekli :
Ergin böcek, genellikle küre şeklinde olup, çok defa yerleştiği yerin şekline uyar. Önceleri sarımsı görünüşte olan ergin, sonradan fıstık içi rengine dönüşür. Boyu 1-1.5mm kadardır. Zamanla mumsu yapışkan bir madde ile kaplanır.
Zeytin yara koşnili, kışı dal ve dalcıkların yarık ve çatlaklarında ergin dişi halinde geçirir. Yumurtlama, yılın iklim koşullarına bağlı olarak, nisan sonu mayıs başlarında başlar ve temmuz sonuna kadar devam eder.
Hareketli larvaların çıkışı, nisan ayı ortalarında başlar, mayıs başlarında en yüksek seviyeye ulaşır ve çıkışlar, yaz boyunca devam eder. Çıkan larvalar çeşitli nedenlerle meydana gelmiş yarık ve çatlaklara yerleşerek bir günde sabitleşir. Dişiler, hareketli birinci ve ikinci larva dönemlerini, erkekler ise bunlara ek olarak pupa dönemlerini de geçirerek gelişmesini tamamlar. Birinci larva dönemleri, kabuklarının seyrek dokulu olması nedeniyle, hem yüksek sıcaklıklardan, hem de kış aylarında 0°C’nin altındaki sıcaklıklardan etkilenerek zarar görürler. İkinci dönem larvalar ve erginler ise genellikle kalın kabuklar altında ve yığın halinde yaşadıkları için, olumsuz iklim koşullarından etkilenmezler.
Zeytin yara koşnili, kısmen solmaya yüz tutan ve zayıf kalan ağaçlarda küçük don çatlaklarına ve sırık yaralarına yerleşerek, bitkinin özsuyunu emmek suretiyle zararlı olmaktadır. Mücadelesi yapılmadığı zaman ağaç çalılaşmakta, dal ve dalcıkları kurumaktadır. Türkiye’de 1938 yılından beri zarar yaptığı bilinmektedir. Zeytin yara koşnili’nin zararı, tepe tomurcuklarını kurutmakla başlamaktadır. Ağır bulaşmalarda, ilkbaharda sürekli sürgün vermek için çaba harcayan ağaçta, sürgün boyları kısalmaktadır. Büyümede gerileme olmakta ve çoğu kez ağaç meyve bağlayamamaktadır. Yaprak koltuklarına yerleştiği sürgünlerde ise yapraklar dökülmekte ve sürgünler kurumaktadır. Ağır bulaşmalarda 3 yaşlı dallar 1-2 yıl içinde kuruduğundan zararlının popülasyonu da azalmakta, yeni sürgün teşekkülü olmayan ağaçlarda ise varlığını sürdüremez.
Zeytin yara koşnili’nin hareketli larvalarının çıkmaya başladığı dönemde yağışların olması durumunda büyük oranda ölümler gerçekleşir. Eğer bu dönemde üç günlük sıcaklık ortalaması 30oC’nin üzerinde seyrederse larva çıkışları durur. Sıcaklık 40 C’nin üzerine çıkarsa büyük oranda I. dönem larva ölümleri görülür. Ayrıca kışa I. dönem larva olarak girenler minimum sıcaklıkların 0oC’nin altına düşmesi ile büyük oranda ölmektedirler.

Konukçuları: 
Zararlının tek konukçusu kültür zeytini ve Yabani zeytindir.

Doğal düşmanları :
Yapılan çalışmalarda, aşağıdaki doğal düşmanlar saptanmıştır:
Chilocorus bipustulatus (L.) (Col.: Coccinellidae),
Exochomus quadrimaculatus (L) (Col.:Coccinellidae),
Chrysopa sp. (Neur.:Chrysopidae),
Cheletogenes ornatus (Can. And Fan.) (Acarina:Cheyletidae)

Mücadelesi :
Kültürel önlemler:
Zeytin yara koşnili ile bulaşık dallar kesilip yakılmalıdır. Sırıkla hasat yapılmamalıdır.  Zeytin yara koşnili kuvvetli ağaçlarda daha az yaşama şansı bulabildiğinden çeşitli sebeplerle zayıf düşmüş ağaçları kuvvetlendirmek gerekir. Kuruyan dalların kesilmesi, ağaçların iç kısımlarının hava ve ışık almasını sağlayacak şekilde budanması ve gübrelemenin tekniğine uygun olarak yapılması gerekmektedir. Zeytin yara koşnili mücadelesinde, budama önemli rol oynar. Özellikle soğuk zararından sonra budama yapılarak, zararlı popülasyonu düşürülmelidir.

Kimyasal mücadele: 
İlaçlı mücadele, Zeytin yara koşnilinin larvalarına karşı yapılır. Parazitlenmenin %50’nin altında olduğu bahçelerde, ağaçların çiçekte olmadığı ve yumurtaların %50’sinin açıldığı zaman ilaçlı mücadeleye başlanmalıdır

Bitki Koruma Ürünleri