Brunatna plamistość liści zbóż

Choroba występuje na pszenicy, pszenżycie i życie. Pojawiła się w latach 80-tych i jej szkodliwość wzrasta. Odporność roślin na tę chorobę jest różna. Coraz częściej choroba występuje również w Polsce; głównie poraża pszenicę – zarówno ozimą, jak i jarą. Może obniżyć plon nawet o 50%. Choroba powszechna w klimacie chłodnym i wilgotnym. Występuje wczesną wiosną i jesienią. Pojawia się głównie w okresie strzelania w źdźbło i liścia flagowego. Sprawca choroby występuje w dwóch stadiach rozwojowych:

- workowym - Pyrenophora tritici-repentis
- konidialnym – Drechslera tritici-repentis

 Pyrenophora tritici-repentis tworzy się na resztkach porażonych roślin, a Drechslera tritici-repentis za pomocą zarodników rozprzestrzenia się w okresie wegetacji.

Objawy:
Objawy choroby występują głównie na zewnętrznych liściach roślin, przechodząc z czasem na pozostałe organy. W miejscu rozpoczęcia infekcji pojawia się plamka. Po dwóch dniach widać ciemne przebarwienie, które przekształca w ciągu 3-4 dniach w wyraźną czarną plamę. Obecność oczka w centrum plamy, otoczonej rozmytą, chlorotyczną obwódką jest charakterystyczne dla brunatnej plamistości liści. Plamy mogą mieć średnicę kilku milimetrów. W ciągu 4-6 dni po infekcji dochodzi do tworzenia się przejaśnienia. Forma i wielkość przejaśnienia zależna jest od wpływu środowiska i reakcji odmiany. W ciągu 6-8 dni po infekcji rozwój przejaśnienia prowadzi do zamierania. Rozwojowi choroby sprzyjają liczne opady w okresie wegetacji i duża wilgotność powietrza. W sprzyjających warunkach następuje obfite zarodnikowanie; plamy mogą się powiększać, zlewać ze sobą tworząc rozległe nekrozy, powodując zasychanie i przedwczesne zamieranie liści.

Źródłem infekcji są resztki pożniwne oraz pszenica jako przedplon. Zbyt częste stosowanie pszenicy po pszenicy zwiększa ryzyko porażenia. Zarodniki w powietrzu i gęsty siew to także czynniki sprzyjające rozwojowi patogenu. Masowy rozwój choroby występuje wówczas, gdy utrzymuje się temperatura (od 10 do 18°C) i wilgotność powietrza jest na poziomie około 80%.

Zapobieganie:
Ochrona polega na:
- dokładnym przyorywaniu resztek pożniwnych
- stosowaniu właściwego płodozmianu - zmniejszenie udziału zbóż
- niszczeniu patogenu już przy niewielkim porażeniu pszenicy
- doborze odpowiednich odmian – mniej podatnych na porażenie
- stosowaniu oprysków roślin od fazy strzelania w źdźbło do fazy kłoszenia
- stosowaniu fungicydów nalistnych.