Helmintosporioza owsa

Helmintosporioza owsa poraża uprawy owsa. Choroba wywoływana jest przez grzyby. Występuje w dwóch stadiach:
- Pyrenophora avenae Ito et Kuribavashi - stadium workowe; stadium doskonałe
- Drechslera avenae (Eidam) Scharif  (syn. Helminthosporium avenae Eidam) – stadium konidialne.

 Choroba wyrządza duże szkody we wczesnych stadiach rozwoju owsa przy chłodnej i wilgotnej pogodzie (do 40%).

Objawy:
Możemy rozróżnić dwie formy choroby. Pierwsza występuje na siewkach, które wyrosły z zakażonych ziaren. Chore siewki czasami zamierają jeszcze przed wydostaniem się z ziemi lub zaraz po wykiełkowaniu. Pierwsze objawy widoczne są na liściach młodych roślin. Są to ostre, chlorotyczne, później brązowe plamy, które z czasem przekształcają się w pasy. Liście są zazwyczaj pozwijane lub zniekształcone. Siewki z ostrymi pasami mają opóźniony rozwój lub zamierają. W stadium krzewienia kończy się pierwsza forma choroby. Druga forma dotyka starszych roślin. Na blaszkach i pochwach liściowych pojawiają się różnej wielkości plamy. Są one ciemnoczerwone i zazwyczaj otoczone żółtą obwódką.

Źródłem infekcji są porażone nasiona i resztki pożniwne. Pyrenophora avenae zimuje w plewkach i okrywie nasiennej w postaci grzybni. Ilość chorych siewek z zakażonych nasion jest uzależniona od temperatury gleby w czasie ich kiełkowania. Sprzyjające warunki to temperatura od 6 do 8 °C. Przy wyższych temperaturach rozwój choroby jest uniemożliwiony, nawet przy silnym porażeniu nasion. Jeżeli występują wilgotne warunki to na dolnych liściach chorych roślin, w miejscach przebarwień, patogen wytwarza zarodniki konidialne. Konidia, które rozprzestrzeniane są przez wiatr, prowadzą do zakażania wyższych liści. W wyniku infekcji pojawiają się czerwonobrunatne plamy. Rozwój choroby jest zahamowany przez dłuższy okres suchej pogody. Konidia, które są wytwarzane w drugiej fazie choroby, zakażają nasiona i rozprzestrzeniają chorobę w łanie. Zarodniki konidialne Drechslera avenae są oliwkowobrązowe, cylindryczne z 2 do 6 przegrodami.

Zapobieganie:
Ochrona polega na:
- dokładnym przyorywaniu resztek pożniwnych
- przestrzeganiu zasad prawidłowej agrotechniki
- szybkim stosowaniu podorywek i starannej orki
- stosowaniu kwalifikowanego, zdrowego materiału siewnego
- zaprawianiu materiału siewnego.