Werticilioza ziemniaka

Występuje w różnym nasileniu we wszystkich rejonach uprawy ziemniaka. Choroba wywoływana jest przez grzyba Verticillium albo-atrum lub Verticillium dahliae. Największa szkodliwość choroby występuje, gdy w wyniku porażenia zamierają młode rośliny i w efekcie nie wydają plonu. Werticilioza ziemniaka przyczynia się do przedwczesnego zamierania roślin. Zamieranie roślin pod koniec okresu wegetacji jest mniej szkodliwe.

Objawy:

Więdnięcie roślin jest zazwyczaj częstym objawem werticiliozy. Szybkość tego procesu uzależniona jest od gatunku, odmiany rośliny oraz warunków środowiska. Początkowo objawy więdnięcia roślin można zaobserwować podczas upalnej i suchej pogody. Z nastaniem temperatur niższych i pogody deszczowej objawy te ustępują, ale po pewnym czasie w odpowiednich dla rozwoju choroby warunkach ponownie się pojawiają. Oprócz więdnięcia zwykle występuje także żółknięcie roślin. Liście chorych roślin początkowo stają się bladozielone, a następnie żółte. Brunatnienie i gnicie porażonych części roślin to również objawy werticiliozy ziemniaka. U podstawy porażonych łodyg na przekroju widać jasnobrunatne przebarwienie wiązek naczyniowych. Podobne przebarwienie wiązek przewodzących występuje czasami także w przystolonowej części bulw. Objawy chorobowe (głównie więdnięcie) występują na pewnych częściach roślin (np. na dolnych liściach lub tylko z jednej jej strony) lub na całych roślinach. Przedwczesne zamieranie roślin to końcowy etap rozwoju werticiliozy.

Źródłem infekcji są porażone sadzeniaki oraz gleba. Patogeny Verticillium albo-atrum i Verticillium dahliae należą do grzybów mitosporowych. Optymalne temperatury dla rozwoju pierwszego wahają się od 16 do 27°C, a drugiego od 22 do 27°C. Na okółkowo rozgałęziających się trzonkach powstają owalne konidia. Rośliny porażane są przez rany, włośniki, jak również przez nie uszkodzoną tkankę okrywającą podziemnych i przyziemnych części roślin. Grzybnia w chorych roślinach przerasta do naczyń i  tam silnie się rozrasta. Patogen rozprzestrzenia się przez zakażone sadzeniaki, z ziemią przyklejoną do sadzeniaków, kół ciągników i maszyn, a także przez bezpośredni kontakt korzeni chorych i zdrowych roślin.  Patogeny mogą przetrwać w glebie przez stosunkowo długi okres w formie spoczynkowej w postaci grubościennej, ciemno zabarwionej grzybni przetrwalnikowej (Verticillium albo-atrum) lub w postaci mikrosklerocjów powstałych ze splotów grubościennej grzybni (Verticillium dahliae). Oba patogeny mają zdolność porażania ponad 60 rodzajów roślin. 

Zapobieganie:

Ochrona polega na:
- stosowaniu zdrowych sadzeniaków
- uprawianiu odmian odpornych na porażenie przez patogena
- stosowaniu kilkuletniego zmianowania ze zbożami i roślinami strączkowymi – niszczenie źródeł infekcji w glebie
- usuwaniu zamierających roślin w okresie wegetacji
- zaprawianiu sadzeniaków przeciwko rizoktoniozie – proces ten powoduje niszczenie populacji patogenu znajdującego się na powierzchni bulw.