Pokrzywa żegawka

Gatunek rośliny należący do rodziny pokrzywowatych. W Polsce pospolity. Roślina jednoroczna. Rośnie w ogrodach, przy drogach, płotach, domach, na gruzach, nieużytkach i przy oborach. Preferuje gleby żyzne, próchniczne, nawożone obornikiem, bogate w składniki pokarmowe, głównie azot. Chwast ruderalny i segetalny. 

Najczęściej zachwaszcza uprawy warzywne, okopowe i pastwiska. 

Osiąga wysokość od 15 do 50 cm. Łodyga jest czworograniasta, wzniesiona, pokryta krótkimi szczecinkami oraz dłuższymi włoskami parzącymi, od nasady rozgałęziona. Liście są naprzeciwległe, długoogonkowe, jajowate lub eliptyczne, w nasadzie zaokrąglone, piłkowane, pokryte bezbarwnymi włoskami parzącymi, znajdującymi się na białozielonych wzgórkach. Kwiatostany umieszczone są na kątach liści, są to kłosokształtne grona. Kwiaty są niepozorne, czterokrotne, zielonożółte. Owoc to jednonasienny, jajowaty, soczewkowato spłaszczony, u góry zaostrzony,  zielonoszary, lekko połyskujący orzeszek.  Nasiona są owalne i oliwkowobrunatne. Korzenie są cienkie, rozgałęzione, wrzecionowate i białe. Pokrzywa żegawka kwitnie od V do X.

Cechy charakterystyczne:
- jest dwa razy niższa od pokrzywy zwyczajnej i nie ma rozłogów

Ciekawostki:
- inne nazwy: pokrzywa mała, ciupka, pokrzywnik, żgajka, żagwica
- skład taki jak u pokrzywy zwyczajnej - nasiona zawierają ok. 20 % tłuszczu, liście ok. 15% soli mineralnych (potas, wapń), garbniki, glukokininę, prowitaminę A, witaminy (C,K, B), histaminę, kwas krzemowy i mrówkowy
- ma właściwości lecznicze – działanie podobne jak u pokrzywy zwyczajnej; w medycynie ludowej stosowana w stanach zapalnych dróg moczowych, zalecana w leczeniu kamienicy nerkowej, hamuje krwotoki. Jest środkiem pomocniczym w leczeniu cukrzycy. Wpływa dodatnio na procesy przemiany materii, pobudza działalność gruczołów wydzielania wewnętrznego i zwiększa ilość krwinek czerwonych, poprawia perystaltykę jelit. Chlorofil otrzymywany z pokrzywy wykorzystuje się w leczeniu choroby popromiennej. Używany miejscowo sprzyja gojeniu się ran, czyraków i wrzodów.
- wywołuje alergię
- młode rośliny spożywane czasami jako warzywo i zjadane przez zwierzęta.