Sałata kompasowa

Lactuca serriola

Roślina dwuletnia o sztywnej łodydze, dołem kolczastej, od 60 do 130cm wysokości, rośnie na śmietnikach, rumowiskach, przydrożach, w ogrodach, na murach, lubi glebę gliniastą.

Liście dolne ząbkowane, pierzastodzielne; górne lancetowate, całobrzegie, pionowo ustawione obejmują nasadą strzałkową łodygę z ząbkowanymi odcinkami w tył skierowanymi, na spodniej stronie liścia ,wzdłuż nerwu wyrastają sztywne kolce.

Kwiaty-koszyczki zebrane w wiechę piramidalną ,z odgałęzieniami początkowo w dół zwisającymi , żółte, języczkowe, nieliczne.

Owocem są niełupki z białym puchem lotnym.

Kwitnie od lipca do września.

Uwagi:

1. Roślina może być spożywane jako sałatka, choć ma odrobinę gorzki smak. Młode liście można jeść na surowo lub gotowane.
2.Zawiera mleczny sok, któremu przypisywano różne właściwości np. .nasenne. Często stosowano go jako skuteczny środek nasenny. Był odpowiednikiem opium. Starożytni Grecy wierzyli, że ostry sok, może być lekarstwem na choroby oczu, ludy Navajo używały sałatę kompasową jako uroczysty środek wymiotny.
3.W starożytnym Egipcie bóg Min przedstawiany był na płaskorzeźbach z sałatą kompasową.
4. Hildegarda z Bingen uważał ciernistą sałatę za bezużyteczną roślinę i twierdziła, że ktoś, kto ją zje będzie bezmyślny. W średniowieczu wierzono ponadto, że sałata jest przydatna do tłumienia pragnień cielesnych. Człowiek z nadmiernym pożądaniem powinien gotować sałatę w wodzie i użyć tej wody w saunie, a ugotowaną sałatę owinąć wokół bioder, by stłumić swe pożądanie seksualne.