Φουζικλάδιο αχλαδιάς

Είδος
Μύκητας

Περιγραφή
Αποτελεί μία από τις σοβαρότερες ασθένειες της αχλαδιάς, ευρύτατα διαδεδομένη σε όλες τις περιοχές που καλλιεργείται. Προκαλεί σοβαρότερες ζημιές στις περιοχές με υγρό και ψυχρό καιρό την άνοιξη και το καλοκαίρι. Η ασθένεια είναι γνωστή και με τα ονόματα βούλα ή μουτζούρα ή εσχάρωση. Γίνεται συστηματική καταπολέμηση της ασθένειας διότι εξασθενεί τα προσβεβλημένα δέντρα, μειώνοντας την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής.
Αγενής μορφή: Fusicladium pyrorum, συν. Fusacladium pyrinum

Βλάβη
Το φουζικλάδιο προσβάλει όλα τα εναέρια τμήματα του δέντρου: φύλλα, άνθη, καρπούς και πολύ συχνά τους βλαστούς και τους κλαδίσκους, σε αντίθεση με το φουζικλάδιο της μηλιάς. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του φουζικλαδίου είναι οι κυκλικές ή ακανόνιστου σχήματος κηλίδες, οι οποίες στην αρχή έχουν λαδί χρώμα. Έπειτα σκουραίνουν, γίνονται πρασινόμαυρες - μαύρες με βελούδινη υφή. Στην συνέχεια χάνουν την βελούδινη υφή τους και μετατρέπονται σε ξηρές φελλώδεις περιοχές. Πάνω στους βλαστούς σχηματίζονται στην αρχή οι χαρακτηριστικές κηλίδες του φουζικλαδίου, που αργότερα εξελίσσονται σε έλκη. Όταν οι προσβολές αυτές εκδηλώνονται κοντά στα μάτια συνήθως τα ξηραίνουν. Στα φύλλα, τα συμπτώματα εμφανίζονται συχνότερα στην κάτω επιφάνεια. Πιο ευπαθή εμφανίζονται τα νεαρά φύλλα, τα οποία σε σοβαρή προσβολή πέφτουν πρόωρα. Το αποτέλεσμα είναι να επηρεάζεται η ανάπτυξη των καρπών λόγω μείωσης της φωτοσυνθετικής επιφάνειας, η ωρίμανση του ξύλου και η δημιουργία ανθικών καταβολών της επόμενης χρονιάς. Οι καρποί είναι δυνατό να προσβληθούν σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους, μέχρι την συγκομιδή και την αποθήκευση. Πρέπει να σημειωθεί ότι στην Ελλάδα υπάρχουν ποικιλίες, όπως το Κρυστάλλι, που είναι ευαίσθητες σε όψιμες προσβολές και παρουσιάζουν έντονα την ασθένεια στην αποθήκη. Όταν η προσβολή γίνει σε μικρούς καρπούς, μεγαλώνοντας παραμορφώνονται, σχίζονται και κάποιες φορές πέφτουν. Στα άνθη, τα συμπτώματα εκδηλώνονται σε όλα τα μέρη (ποδίσκος, πέταλα, σέπαλα), με την μορφή κηλίδων, όμοιες με των φύλλων.

Αιτία
Η ασθένεια οφείλεται στον μύκητα Venturia pirina (Ασκομύκητες), ο οποίος έχει δύο διακριτές φάσεις: την σαπροφυτική τέλεια φάση και την παρασιτική ατελή φάση, η οποία είναι υπεύθυνη για την ασθένεια. Στην τέλεια φάση ο μύκητας αναπαράγεται εγγενώς σχηματίζοντας ασκοσπόρια , ενώ στην ατελή, αναπαράγεται αγενώς σχηματίζοντας κονίδια. Ο μύκητας διαχειμάζει στα πεσμένα φύλλα στο έδαφος αλλά και μέσα στα έλκη των προσβεβλημένων βλαστών. Πάνω στα φύλλα σχηματίζει τα ασκοκάρπιά του (περιθήκια) κατά την διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Τα περιθήκια ωριμάζουν την άνοιξη, όταν αρχίζει και η έκπτυξη των οφθαλμών της μηλιάς. Με βροχερό και υγρό καιρό, τα περιθήκια απορροφούν νερό, διογκώνονται, ελευθερώνονται τα ασκοσπόρια και παρασύρονται από τον αέρα, μεταδίδοντας την ασθένεια σε μεγάλες αποστάσεις (πρωτογενείς μολύνσεις). Λόγω του ότι οι ασκοί ωριμάζουν διαδοχικά, τα ασκοσπόρια ελευθερώνονται για αρκετές εβδομάδες (μέχρι και τέλος Μαϊου). Μέσα στα έλκη ο μύκητας αναπαράγεται αγενώς και σχηματίζει κονίδια. Αυτό έχει μεγάλη σημασία διότι νωρίς την άνοιξη οι πρωτογενείς μολύνσεις στην αχλαδιά δεν προέρχονται μόνο από τα ασκοσπόρια αλλά και από κονίδια που βρίσκονται πάνω στα κλαδιά. Για να γίνει η μόλυνση πρέπει απαραιτήτως η επιφάνεια να είναι βρεγμένη. Ο χρόνος που θα διαρκέσει η μόλυνση εξαρτάται από την θερμοκρασία και η επιφάνεια να παραμένει υγρή. Με υγρό καιρό το παθογόνο αναπαράγεται αγενώς σχηματίζοντας κονίδια. Τα σπόρια αυτά ελευθερώνονται και μεταφέρονται μόνο με το νερό, γι΄αυτό και μεταδίδουν την ασθένεια μόνο σε μικρές αποστάσεις. Μέσα στην βλαστική περίοδο μπορούμε να έχουμε πολλές γενιές κονιδίων με επανειλημένες μολύνσεις, από την άνθηση μέχρι και την συγκομιδή, εφόσον το καλοκαίρι είναι υγρό. Πάνω στα έλκη και στα προσβεβλημένα φύλλα αναπτύσεται το μυκήλιο απ' όπου την άνοιξη προέρχονται οι νέες μολύνσεις.