Φουζικλάδιο μηλιάς

Είδος
Μύκητας

Περιγραφή
Πρόκειται για μια από τις πιο σοβαρές ασθένειες της μηλιάς, ευρύτατα διαδεδομένη σε όλες τις μηλοπαραγωγικές περιοχές. Η ασθένεια είναι γνωστή και με τα ονόματα βούλα ή μουτζούρα ή εσχάρωση. Γϊνεται συστηματική καταπολέμηση της ασθένειας διότι εξασθενεί τα προσβεβλημένα δέντρα, μειώνοντας την ποσότητα και την ποιότητα της παραγωγής. Η ζημιά είναι ακόμη μεγαλύτερη στις περιοχές με υγρό και ψυχρό καιρό την άνοιξη και το καλοκαίρι.
Αγενής μορφή: Spilocaea pomi, συν.Fusacladium dendriticum

Βλάβη
Το φουζικλάδιο προσβάλει όλα τα εναέρια τμήματα του δέντρου: φύλλα, άνθη, καρπούς, μίσχους και πιο σπάνια τους βλαστούς και τους κλαδίσκους. Το χαρακτηριστικό σύμπτωμα του φουζικλαδίου είναι οι κυκλικές ή ακανόνιστου σχήματος κηλίδες, οι οποίες στην αρχή έχουν λαδί χρώμα. Έπειτα σκουραίνουν, γίνονται πρασινόμαυρες - μαύρες με βελούδινη υφή. Στην συνέχεια χάνουν την βελούδινη υφή τους και μετατρέπονται σε ξηρές φελλώδεις περιοχές. Στα φύλλα, τα συμπτώματα εμφανίζονται και στις δύο επιφάνειες. Πιο ευπαθή εμφανίζονται τα νεαρά φύλλα, τα οποία σε σοβαρή προσβολή πέφτουν πρόωρα. Το αποτέλεσμα είναι να επηρεάζεται η ανάπτυξη των καρπών λόγω μείωσης της φωτοσυνθετικής επιφάνειας, η ωρίμανση του ξύλου και η δημιουργία ανθικών καταβολών της επόμενης χρονιάς. Οι καρποί είναι δυνατό να προσβληθούν σε όλα τα στάδια ανάπτυξής τους, μέχρι την συγκομιδή και την αποθήκευση (σε όψιμη προσβολή). Όταν η προσβολή γίνει σε μικρούς καρπούς, μεγαλώνοντας παραμορφώνονται, σχίζονται και κάποιες φορές πέφτουν. Στα άνθη, τα συμπτώματα εκδηλώνονται σε όλα τα μέρη (ποδίσκος, πέταλα, σέπαλα), με την μορφή κηλίδων, όμοιες με των φύλλων.

Αιτία
Η ασθένεια οφείλεται στον μύκητα Venturia inaequalis (Ασκομύκητες), ο οποίος έχει δύο διακριτές φάσεις: την σαπροφυτική τέλεια φάση και την παρασιτική ατελή φάση, η οποία είναι υπεύθυνη για την ασθένεια. Στην τέλεια φάση ο μύκητας αναπαράγεται εγγενώς σχηματίζοντας ασκοσπόρια (λέγονται και χειμερινά σπόρια), ενώ στην ατελή, αναπαράγεται αγενώς σχηματίζοντας κονίδια (αναφέρονται και σαν θερινά σπόρια). Ο μύκητας διαχειμάζει στα πεσμένα φύλλα στο έδαφος. Πάνω σ'αυτά σχηματίζει τα ασκοκάρπιά του (περιθήκια) κατά την διάρκεια του φθινοπώρου και του χειμώνα. Τα περιθήκια ωριμάζουν την άνοιξη, όταν αρχίζει και η έκπτυξη των οφθαλμών της μηλιάς. Με βροχερό και υγρό καιρό, τα περιθήκια απορροφούν νερό, διογκώνονται, ελευθερώνονται τα ασκοσπόρια και παρασύρονται από τον αέρα, μεταδίδοντας την ασθένεια σε μεγάλες αποστάσεις (πρωτογενείς μολύνσεις). Λόγω του ότι οι ασκοί ωριμάζουν διαδοχικά, τα ασκοσπόρια ελευθερώνονται για αρκετές εβδομάδες (μέχρι και τέλος Μαϊου). Για να γίνει η μόλυνση πρέπει απαραιτήτως η επιφάνεια να είναι βρεγμένη. Ο χρόνος που θα διαρκέσει η μόλυνση εξαρτάται από την θερμοκρασία και η επιφάνεια να παραμένει υγρή. Με υγρό καιρό το παθογόνο αναπαράγεται αγενώς σχηματίζοντας κονίδια. Τα σπόρια αυτά ελευθερώνονται και μεταφέρονται μόνο με το νερό, γι΄αυτό και μεταδίδουν την ασθένεια μόνο σε μικρές αποστάσεις. Οι μολύνσεις αυτές (από τα κονίδια) λέγονται δευτερογενείς και πραγματοποιούνται σε συνθήκες ίδιες μ'αυτές των ασκοσπορίων. Μέσα στην βλαστική περίοδο μπορούμε να έχουμε πολλές γενιές κονιδίων με επανειλημένες μολύνσεις, από την άνθηση μέχρι και την συγκομιδή, εφόσον το καλοκαίρι είναι υγρό. Όταν τα προσβεβλημένα φύλλα πέσουν στο έδαφος, αναπτύσεται το μυκήλιο, σχηματίζει τα ασκοκάρπια (περιθήκια), τα οποία όταν ωριμάσουν την άνοιξη ξαναδίνουν τις πρωτογενείς μολύνσεις.