Yer fıstığı yaprak lekesi

Cercospora arachidis

Hastalık Tanımı :
Yer fıstıklarında yaprak lekesine erken dönemde M. arachidicola, daha geç dönemde de M. berkeleyi sebep olmaktadır. Her iki etmen her ne kadar tohumla geçmekte ise de esas yayılması rüzgarla olmaktadır. İlk enfeksiyonlara ilkbaharda askosporlar sebep olmaktadır. Sekonder enfeksiyonlar ise konidiler ile olur ve esas önemli olan bu enfeksiyonlardır.
M. arachidicola 'nin konidileri renksiz veya çok soluk zeytin yeşili renginde ve çoğunlukla eğridir. 3-12 bölmelidir. M. berkelei' nin konidileri çok daha kısa ve dikkat çekecek derecede kalın ve 1-8 bölmelidir. Genellikle silindirik, nadiren eğri olurlar.
Askosporlar ve konidiler birkaç saat içerisinde doğrudan doğruya epidermis hücresine veya stomadan girerek çimlenir. Her ikisinde de misel başlangıçta intersellülerdir. M.herkcleyi 'de emeçler kısa sürede dallanarak misele dönüşür ve konukçu hücresini birdenbire öldürmez. M. arachidicola 'da bu durum olmaz, konukçu hücresi ileriki durumda ölür ve germ tüpü ölü hücrelere girer. Yapraklar üzerinde infeksiyon inokulasyon-dan H-23 gün sonra görülür.
Genç yapraklar hastalığa karşı duyarlıdır ve lezyonlar çoğu kez toprağa yakın alt yapraklar ü/erinde ilk olarak görülür. Hastalık için. optimum koşullar 20-30°C arasındaki sıcaklıklar ve uzun süren nemli dönemlerdir.

Yaşayış : M. arachidicola genellikle yerfıstığı ekildikten 3-4 hafta sonra M.berkeleyi ise bundan 3-4 hafta sonra yerfıstığı yapraklarında oluşturdukları tipik lekeler halinde görülür. Ayrıca dalcık petiol ve gymnophora (yere giren sürgünleri) üzerinde de görülebilirler.
M. arachldicola sebep olduğu lekeler dış hatları ile düzensiz dairemsi olup 1-10 mm çapındadır. Daha sonraları bu lekeler birleşerek bir bütün olmaya yönelirler. Lekelerin etrafında sarı bir hale mevcuttur. Yaprak yüzeyinin üzerinde nekrotik alanlar kırmızımsı kahverenginden siyaha değin değişirken alt yüzeyinde daha az belirgin ve açık kahverengidir. Konidiler çoğu kez yaprağın üst yüzeyinde de bulunabilirler. Konidiler kümeler halinde olmayıp tek tuk ve seyrek halde bulunurlar.
M. herkeleyi her iki yüzde koyu kahverenginden siyaha değin uzanan bir renk tonunda, daha dairemsi, 1-6 mm büyüklükte lekeler oluşturur. Lekelerin çevresinde genellikle hale yoktur, ancak üst yüzeyde çok olgun lekelerde sarı hale teşekkülü görülür. Konidiler yaprağın alt yüzeyinden çıkarlar ve konidi taşıyıcılarının yatakları toplu yığınlar halinde açıkça görülebilirler.
Yaprak lekesi yer fıstığı ürününün en önemli fungal hastalıklarından biridir. Uygun koşullar altında epidemik oranlara eriştiğinde yaprakların kuruyup dökülmesine sebep olur. Bunun sonucu olarak mahsûlde önemli kayıplar oluşturur.
Dünyada yer fıstığı tarımı yapılan ülkelerin çoğunda ve Ülkemizde mevcuttur.

Kültürel Önlemler :Bitki artıkları yok edilmelidir, 
Kendi gelen bitkiler birinci inokulum kaynağı olduğu için görülür görülmez yok edilmelidir, 
Hastalığa duyarlı olmayan çeşitler ekilmelidir. Erken olgunlaşan (dik) çeşitler hastalığa duyarlı oldukları halde geç olgunlaşan (yatık) çeşitler değişik dayanıklılık düzeyine sahiptirler, 
Nöbetleşe ekim yapılmalıdır.

Kimyasal Mücadele :Fungus enfeksiyonlarına olanak tanımayacak biçimde bitkiler iyice ıslanana değin ilaçlanmalıdır.

İlaçlama Zamanı :Hastalığın her yıl şiddetli şekilde görüldüğü yerlerde ekimden 4-5 hafta sonra başlanarak hasada değin sürdürülebilir. İlaçlama aralıkları bakırlılarda 10-14 gün Benomyl'de 14-21 gün diğerlerinde 7-10 gündür. Sistemik ilaçlar kullanıldığında, hasattan 40 gün önce ilaçlamalara son verilmelidir.

Bitki Koruma Ürünleri