Soğan mildiyösu

Peronospora destructor

Etmenin genel özellikleri :
Peronospora destructor (Berk.) Casp. in Berk tarafından neden olunan mildiyö hastalığı hava kökenlidir. Hastalık etmeni Botrytis yapraka yanıklığı kadar yaygın değildir, fakat koşullar uygun olduğunda sağan bitkilerine oldukça çabuk bir şekilde büyük zararlar verebilir. Mildiyö hastalığı dünyanın bir çok bölgesinde problemlere neden olmaktadır. Özellikle nemli hava koşulları hakim olduğu zamanlarda, tohumluk ve ticari olarak yetiştirilen soğanların yapraklarında şiddetli zararlara neden olabilir. Diğer konukçuları arasında sarımsak, pırasa,soğancık ve frenk soğanı verilebilir. Hastalık etmeni sıcak iklim koşullarında nadir olarak ortaya çıkmaktadır. Mildiyö etmeni hastalıklı bitki artıkları üzerinde misel olarak kış koşullarını geçirmektedir. Patojen ev bahçelerinde bir yıllık soğan çeşitlerinde de kış koşullarını geçirebilir. Toprakta kalan fungal sporların genç soğan bitkileinin köklerini infektelediği sanılmaktadır. Bu bitkiler sistemik olarak infektelenir ve ticari tarla soğanları için infeksiyon merkezleri olarak yardım eder. Uygun çevre koşulları ortay çıkınca, sistemik olarak infektelenmiş bitkilerde kış koşullarını geçiren fungal misel sporlarını üretir. Hava ile dağılan bu sporlar ticari olarak yetiştirilen soğanların yapraklarını enfektelemektedir. 4-25 °C sıcaklık (optimal sıcaklık 13 °C) ve yüksek nisbi nem oluşunca, geçe hastalık etmeninin sporları üretilmektedir. Gece oluşan sporlar sabah erken saatlerde de olgunlaşmaktadır. Spor çimlenmesi 7-16 °C optimal sıcaklıklarda ve serbest su içerisinde gerçekleşmektedir. Gece ve erken sabahlarda ağır çiğ ve nem oluşumu devam ediyorsa, sapor çimlenmesi için yağmura ihtiyaç duyulmayabilir. İnfektele bu bitkilerde oluşan sporlar uygun koşullarda devamlı şekilde oluşur ve bunlardan yeni enfeksiyonlar hava akımları ile gerçekleşir.

Belirtileri:
Sağan mildiyösü infekteli yaprak ya da tohum saplarında solgun yeşil, sarı ile kahverengi bir renkte düzensiz büyüklük ve şekilde karaekterize edillir. Bu alanlar dokuların değişen sarı ve yeşil tabakalardan oluşabilir. Mildiyö etmeni bu lekeler üzerinde üreme organları üretmekte ve bu organlar sporongia olarak adlandırılmaktadır. Spor yığınları taransparen bir şekilde gri bir renkte ve daha sonra hızla menekşe rengini almaktadır. Yapraklar lekelerin bulunduğu bölgede hastalık tarafından kuşatılır ve yapraklar buradan başlıyarak ölebilir. Bu çoğunlukla tarlada belirli bölgelerde görülebilen ölü yaprak uçları ile sonuçlanır. Ölü yaprak dokuları mor lekeler tarafından hızla kolonize olunur, daha sonra bu renk koyulaşır ve mildiyönün gelişmesi engellenir. Mildiyö eteni bitkileri nadir olarak öldürmekte, fakat yumruların gelişmesi önemli ölcüde azalır. Yumrular, özellikle boğaz kısımları mantarımsı olur ve yumruların kalitesinde düşme görülür.

Mücadelesi:
Kültürel Mücadele:
1. Hastalıklı bitki artıkları tarladan uzaklaştırılmalı ve yok edilmeli.
2. Yabncıot kontrolü yapılmalı.
3. İyi bir drenaj her zaman tercih edilmelidir.
4. Hastalıklı soğan yumruları dikimden kaçınılmalı.

Kimyasal Mücadele:
Zirai Mücadele Teknik Talimatlarına göre tavsiye edilen kimyasal ilaçlar aşağıdaki tabloda verilmektedir. Bu fungal etmen ile mücadelede maneb ya da mancozeb chlorothalonil grubu ilaçlarla karıştırılarak kullanıldığında daha iyi sonuç alındığı bildirlmektedir.

Bitki Koruma Ürünleri