Komosa biała

Chenopodium album

Gatunek rośliny należącej do rodziny komosowatych. W Polsce pospolity. Roślina jednoroczna, jara, kiełkuje przez cały okres wegetacji. Rośnie na przydrożach, śmietniskach, rowach, polach. Preferuje gleby żyzne, pulchne, próchnicze, nawożone obornikiem, bogate w azot i potas. Chwast ruderalny.

Najczęściej zachwaszcza uprawy okopowe, zbożowe, kukurydzę, rzepak i uprawy ogrodowe i strączkowe.

Jest żywicielem różnych patogenów będących agrofagami roślin uprawnych. W zależności od stanowiska osiąga wysokość od 15 cm do prawie 2 m. Cała roślina jest mączysto owłosiona. Łodyga jest tępokanciasta, silnie rozgałęziona, pokryta mączystym nalotem, czasami czerwono nabiegła. Liście są trójkątne, rombowate lub lancetowate, ogonkowe, szarozielone, skrętoległe, brzegiem łagodnie ząbkowane; górne są lancetowate i całobrzegie. Długość liścia 2-4 razy większa od szerokości. Kwiaty są drobne, zielonawe i  wyrastają w kłębikach, które z kolei tworzą skupioną wiechę lub piramidalny kłos. Owoc to drobne, kuliste, szaroczarne, soczewkowato spłaszczone, okrągławe, otoczone zmięśniałym okwiatem, orzeszki. Nasiona są czarne i błyszczące. Korzenie są silne, wrzecionowate i palowe. Komosa biała jest wiatropylna; kwitnie od VII do X (XI).

Cechy charakterystyczne:
- łatwo pomylić z komosą wielonasienną, która ma całobrzegie, niemączyste liście 

Ciekawostki:
- inna nazwa: lebioda
- często mylnie nazywana łobodą
-  zawiera: saponiny, alkaloidy (betacyna, betaksantyna), betainy, kwas oleanolowy, witaminę (A, C)
- ma właściwości lecznicze – w medycynie ludowej wewnętrznie pomagała przy kaszlu i przewlekłym zapaleniu oskrzeli, zewnętrznie stosowana była na rany
- roślina trująca - roślina rosnąca na przeazotowanych glebach łatwo kumuluje azotany. U ludzi, którzy spożyli komosę i przebywali na słońcu pojawiało się uczulenie słoneczne, objawiające się obrzękiem skóry i zmianą jej barwy, biegunką i silnym podnieceniem. Zwierzęta zwykle omijają komosę, jednak stwierdzono przypadki zatruć. U koni następowały drgawki, niemożność przełykania, zaburzenia koordynacji ruchów, spadek ciśnienia krwi i zapaść. U bydła i owiec zatrucie objawiało się brakiem koordynacji ruchów, krwawieniem z pyska, nozdrzy i odbytu.
- nasiona po sparzeniu lub zmieleniu mogą być wartościową paszą
- nasiona i młode liście są jadalne; liście bywają stosowane zamiast szpinaku. Mają dużo białka, węglowodanów, witaminy C, prowitaminy A
- pyłki komosy u osób uczulonych powodują alergię
- w uprawach buraków może być wykorzystywana jako roślina pułapkowa dla mszyc, które bardzo chętnie składają na niej jajka.

Środki ochrony roślin