Elma kara lekesi

Venturia inaequalis

Hastalık etmeninin genel özellikleri:
Venturia pirina Aderh. (anamorph: Fusicladium pyrorum (Lib.) Fuckel) Pear fungal bir hastalik etmen olup, kara leke olarak adlandirilir.Dünyada ekonomik olarak önemli hasaliklardan biridir ve duyarli kültüvarlarda ciddi zararlara neden olmaktadir. Hastalik tüm yönleri ile elma kara leke (Venturia inaequalis) hastaligina benzer ve her iki fungus biyolojik olarak ayni katogoride yer almaktadir. Armut kültüvarlari hastalik etmenine karsi oldukça farkli duyarlilik gösterir, yani bir bölgede dayanikli olan kültüvar diger bir bölgede hassas olabilir.Fungal etmen infekteli dallar üzerinde misel ya da yapraklarda kis gibi olumsuz kosullarini geçirir. Armutlarin yesil aksam ya da meyve infeksiyonlari elma kara leke fungusu ile elmalarin infeksiyonlari için gerekli olan sartlara çok benzemektedir. Fungal etmenin askosporlari ana inokulum kaynagidir. Askosporlar 6 ile 8 haftalik bir peryotta olgunlasmasini tamamlar ve infeksiyonlar ilk olarak baharin çiçek gözleri yesil uç devresindeyken olmaktadir. Yapraklarda kislayan askosporlar yagmurlarin yagmasi ile serbest kalir ve hava akimlariyla yesil aksama ya da meyvelere tasinir. Konidisporlar inokulumun ikincil enfeksiyon kaynaklaridir ve bunlar ya ana infeksiyonlar ile baslatilan lezyonlarda ya da infekteli dallarin püstülleri üzerinde üretilir. Bir çok sekonder infeksiyon gelisme sezonu boyunca ortaya çikar. Hastaligin gelisimi Infeksiyon için gerek duyulan islaklik ve sicakligin uzunlugu bagimlidir. Bu iki faktör önemli bir rol üstelenir. Hatta yaparaklarin islaklik süreleri belirlenerek hastaligin infeksiyonlarinin olup olamyacagina karar verilebilir. Kara leke belirtileri yapraklarda 8 gün ve daha yasli yapraklarda ise 2 ay kadar bir sürede ortaya çikmaktadir. Meyvelerde gençken çok duyarlidir, olgun meyveler ise islaklik süresinin artmasi ile uzun süre duyarli kalabilir.

Belirtileri:
Hastalığın belirtileri yaprak, meyve ve sürgünlerde görülür.Genellikle biraz geç olmasına karşın ilk simptomları çiçeklenme zamanı görebiliriz. Yaprağın alt ve üst yüzünde oluşan lekeler başlangıçta yağlımsı görünüştedir. Lekeler giderek zeytin rengini alır sonra da kahverengileşir. Kadifemsi yapıdadır ve zamanla lekeli kısımdaki doku ölür, üzerinde çatlaklar ve delikler oluşur. Ağır hastalıklı yapraklar sararır ve erkenden dökülürler. Meyvedeki lekeler yeşilimtırak olup zamanla kahverengine dönüşür. Küçük lekeler zamanla birleşerek bu kısımda meyvenin gelişmesini durdurur ve şekli bozuk meyveler oluşur. Sürgünde lekeler oval veya yuvarlak kabarcıklar şeklindedir. Püstül denilen bu kabarcıklar ilkbaharda çatlar. Püstüller zamanla birleşerek “uyuz” veya “sıraca” denilen yaraları oluşturur.

Mücadelesi:

Kültürel Mücadele:
Yere dökülen yapraklar sonbaharda toplanıp yakılmalı veya derince gömülmelidir. Sıracalı dallar budanarak bahçeden uzaklaştırılmalıdır. Ağaçlar yapraklardaki zemin daha hızlı kuruyabilmesi için hava akımına izin verecek şekilde taçlanmalı ve uygun aralıklarla dikilmelidir.

Kimyasal Mücadele:   İlaçlama Zamanları:
1. İlaçlama: Çiçek gözleri kabardığında (dal sıracası bulunan yerlerde 3–5 gün önce)
2. İlaçlama: Pembe rozet tomurcuğu döneminde (çiçekler ayrı ayrı görüldüğünde)
3. İlaçlama: Çiçek taç yaprakları %70–80 dökülünce
4. ve diğer ilaçlamalar ise iklim koşullarının hastalığın ilerlemesi için uygun olduğu durumlarda kullanılan ilaçların etki süreleri dikkate alınarak uygulanmalıdır.
Bu konuda tahmin ve Erken Uyarı Programı mevcut olup, kimyasal mücadele yapılmadan önce uyarı sisteminin bulunduğu İl ve İlçe Müdürlüklerinin uyarıları dikkate alınmalıdır.

İlaçlamalarda;
a) Dal sıracası bulunan yerlerde:
1. İlaçlamada, %2’lik Bordo Bulamacı veya hazır bakırlı preparatlardan birisi %0,8 dozunda
2. İlaçlamada hazır bakırlı preparatlardan birisi %0,4 dozunda veya diğer ilaçlardan birisi önerilen dozlarda kullanılmalıdır.
3. ve diğer ilaçlamalarda bakırlı ilaçlar dışındaki ilaçlardan birisi önerilen dozda kullanılmalıdır.
b) Dal sıracası bulunmayan yerlerde:
1. İlaçlama %1’lik Bordo Bulamacı veya hazır bakırlı preparatlardan birisi %0,4 dozunda kullanılmalıdır. Diğer ilaçlamalar dal sıracası bulunan yerlerde olduğu gibidir.

Bitki Koruma Ürünleri